با وجود اهمیت بالای طراحی و تدوین استراتژی رقابتی برای باقی ماندن در عرصه رقابت، آنچه کسب‌وکارها را به کسب مزیت رقابتی و پیشی‌گرفتن از رقبا نزدیک می‌کند، تعهد به پیاده‌سازی استراتژی و چابکی دپارتمان‌های مختلف سازمان است. طرح جامع کسب‌وکار (Business Plan) یا مدل کسب‌وکار (Business Model) هرچقدر هم دقیق و با به کارگیری ابزارهایی مانند مدل SMART، چارچوب 7S مکنزی، چارچوب SWOT، مدل رقابتی پورتر یا ماتریس رشد- سهم بازار (BCG) مشخص و تعیین شده باشند، تا زمانی که به اجرا در نیایند، بیش از یک سند مکتوب و طرح روی کاغذ نیستند. در این بلاگ قصد داریم از فاز طراحی و تدوین استراتژی عبور کنیم و به مرحله پیاده‌سازی و اجرا قدم بگذاریم و ضمن معرفی بازاریابی چابک و مهم‌ترین المان‌های آن، نقش این تکنیک را در عملکرد سازمان بررسی نماییم.
بازاریابی چابک چیست؟
بازاریابی چابک یا Agile Marketing یک رویکرد بازاریابی اقدام‌گرا و تاکتیکی است که بر شناسایی و تمرکز تیم‌ها و دپارتمان‌های سازمان بر فعالیت‌ها و اقدامات ارزشمند تاکید دارد. هر یک از دپارتمان‌ها، مسئولیت تکمیل بخش مشخصی از یک پروژه را در مدت زمان معینی به عهده دارند. از طریق رویکرد بازاریابی چابک، نتایج و عملکرد هر بخش به طور مستمر و پی در پی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد؛ بدین ترتیب، با اصلاح زودهنگام خطاهای موجود، ضمن کاهش و جلوگیری از صرف هزینه‌های زیاد، عملکرد تیم‌ها و سازمان در طول زمان بهبود پیدا می‌کند.
تعامل مستمر اعضای تیم با یکدیگر، آمادگی برای چالش‌های غیر قابل پیش‌بینی و پاسخ به موقع به تغییرات، سازمان را در بازی رقابتی و کسب سود، توانمندتر می‌سازد.
المان‌های کلیدی پیاده‌سازی بازاریابی چابک
اجرای تکنیک بازاریابی چابک برای سهولت ارزیابی عملکرد و افزایش انعطاف‌پذیری و پاسخگویی سازمان به تغییرات بازار، نیازمند المان‌های زیر است:
بازه زمانی برای انجام وظیفه (Sprint)
این المان بیانگر مدت زمان مشخصی است که برای تکمیل پروژه و وظایف مشخص، به هر تیم اختصاص پیدا می‌کند. این بازه زمانی بین 2 تا 6 هفته متغیر است. چنانچه انجام یک پروژه به زمانی بیش از 6 هفته نیاز داشته باشد، به دو یا چند بازی زمانی تقسیم می‌شود. در پایان این مدت زمان، نحوه عملکرد و نتایج تیم‌ها ارزیابی کلی و نهایی خواهد شد. با این حال در طول اجرای وظایف و هر بازه زمانی نیز، مسئولیت‌ها و نحوه انجام وظایف، پیگیری و ارزیابی می‌شود.
جلسات بررسی و هماهنگی (Stand up Meeting)
اعضای هر تیم به صورت روزانه وظایف و اقدامات لازم برای تکمیل پروژه را با یکدیگر در میان گذاشته و اقدامات خود را هماهنگ می‌کنند. این جلسات، اغلب کوتاه و در مدت زمان 15 دقیقه انجام می‌شود. بدین ترتیب چالش‌ها و مشکلاتی که در مسیر اجرایی وجود دارد، به دقت شناسایی شده و برای برطرف کردن آن‌ها تصمیم‌گیری می‌شود.
ردیابی مسیر پیشرفت
وجود وایت‌بردهایی با یادداشت‌های رنگی و مشخص به آگاهی‌بخشی سریع از مسیر پیشرفت پروژه، نکات کلیدی، مراحل طی شده و چالش‌های پیش رو کمک می‌کند. مرور و بررسی اقدامات انجام شده یا موردنیاز از این طریق برای همه اعضای تیم ساده و سریع خواهد بود.
کار تیمی (Team Work)
مهم‌ترین المان موفقیت یا شکست یک پروژه به هماهنگی و کار تیمی اعضای آن بستگی دارد. برای داشتن سازمانی چابک و پاسخگو، تمامی اعضای دپارتمان‌ها می‌بایست با یکدیگر همکاری داشته و وظایف مربوط به خود را به درستی انجام دهند.
نقش بازاریابی چابک در عملکرد سازمان
تکنیک بازاریابی چابک به سازمان اجازه می‌دهد تا
- به سرعت به تغییرات بازار (تقاضای مشتریان، هجوم یا تقلید رقبا و …) پاسخ دهد.
- کمپین‌های تبلیغاتی و محصولات جدیدی را برای معرفی به بازار، افزایش فروش و کسب سود طراحی نماید.
- تکنیک‌های بازاریابی و استراتژی‌های فروش و قیمت‌گذاری را تست و تجربه کند تا به مشتریان وفادار و دائمی دست یابد.
- دپارتمان‌های مختلف سازمان را در جهت تحقق اهداف و استراتژی کلان سازمان، هماهنگ نماید.
- با اصلاح به موقع خطاها، از شکست پروژه و صرف هزینه‌های مالی و غیرمالی جلوگیری نماید.
رویکردهای بازاریابی سنتی تنها بر مشخص کردن اهداف و اقدامات لازم برای تحقق آن‌ها در یک خط زمانی مشخص بدون بازگشت به عقب و بررسی نتایج اقدامات تاکید داشتند. بازاریابی چابک یا Agile Marketing به عنوان یک تکنیک پویا در اجرا و پیاده‌سازی استراتژی، به صورت مستمر، مراحل اجرای یک پروژه و فعالیت تیم‌های مرتبط را ارزیابی و کنترل می‌کند. بدین ترتیب، نرخ شکست پروژه‌های سازمان ( به ویژه پروژه‌های کلان) به شدت کاهش یافته و عملکرد سازمان در بلندمدت، بهبود پیدا می‌کند. شرکت تبلیغاتی مات با ارائه خدمات جامع بازاریابی از طریق تیم متخصص و حرفه‌ای، کسب‌وکار شما را در طراحی و پیاده‌سازی استراتژی‌های رقابتی و پاسخگویی به تغییرات بازار و اقدامات رقبا یاری می‌کند.